Τι μπορεί να μας διδάξει μια αποτυχία;
Ένα πράγμα που ακούω ξανά και ξανά, είναι ότι οι άνθρωποι φοβούνται να αποτύχουν. Φοβούνται για το τι σκέφτονται οι άλλοι για αυτούς όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες και έτσι οι φόβοι τους γίνονται πραγματικότητα, δηλαδή δεν προσπαθούν καν. Σε κανέναν δεν αρέσει η αποτυχία. Όμως ο φόβος για την αποτυχία μας παραλύει, δεν μας αφήνει να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας, έτσι παραμένουμε κολλημένοι σε μια κατάσταση. Ωστόσο η αποτυχία έχει και τη θετική της πλευρά και μπορεί να μας διδάξει πολλά. Τι κρύβεται όμως πίσω από το φόβο της αποτυχίας;
Ο φόβος της αποτυχίας.
Πολλές φορές ο φόβος της αποτυχίας σχετίζεται με χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Χωρίς αμφιβολία, οι εμπειρίες της παιδικής ηλικίας δημιουργούν τη βάση πάνω στην οποία χτίζεται η προσωπικότητα του ατόμου και για παράδειγμα, αν είχατε επικριτικούς γονείς οι οποίοι ποτέ δεν σας ενθάρρυναν ή ήταν υπερβολικά αυστηροί μαζί σας, μπορεί να τρέμετε την αποτυχία.
Άλλες φορές ο φόβος της αποτυχίας έχει τις ρίζες του στην τελειομανία. Οι τελειομανείς δεν νιώθουν ποτέ αρκετά καλοί. Όταν συνειδητοποιούν ότι έχουν κάνει κάποιο λάθος, τότε αρχίζουν να κρίνουν αυστηρά τον εαυτό τους. Τελικά, η τελειομανία δεν τους αφήνει να κάνουν τίποτα. Η τελειομανία μπορεί να βλάψει την υγεία, την καριέρα και τις σχέσεις μας. Αυτό συμβαίνει επειδή επιδεινώνει το φόβο της αποτυχίας σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Η εσωτερική επικριτική φωνή και ο αρνητικός διάλογος με τον εαυτό είναι αναπόσπαστο κομμάτι της τελειομανίας.
Πώς μπορούμε να μάθουμε από τα λάθη μας;
Προσπαθείτε συνεχώς να κάνετε τα πάντα τέλεια; Όλοι σκέφτονται ότι είστε υπέροχοι, συνέχεια; Αυτό μπορεί να είναι υπέροχο συναίσθημα, αλλά υπάρχουν και καλύτερα. Όπως ποια; Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να είμαστε ο εαυτός μας. Αντί να κυνηγάμε την τελειότητα είναι σημαντικό να είμαστε αυθεντικοί. Έτσι θα μπορούμε να αποδεχόμαστε τις αποτυχίες και τις επιτυχίες μας.
Αν τα θαλασσώσουμε κάπου, δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου. Δεν χρειάζεται να παίρνουμε τον εαυτό μας τόσο σοβαρά. Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε την αποτυχία σε μάθηση; Χρειάζεται να την δούμε σαν μια ευκαιρία να μάθουμε.
Κάτι μαγικό συμβαίνει όταν αποδεχόμαστε τις δυνάμεις και τις αδυναμίες μας, είμαστε πραγματικά ο εαυτός μας και κατανοούμε ότι η αποτυχία είναι μια εμπειρία μάθησης.
Αν δούμε την αποτυχία σαν δώρο και αποδεχτούμε τα αδύναμα σημεία μας, τότε όλα θα γίνουν πιο εύκολα. Αυτό συμβαίνει επειδή όταν αποδεχόμαστε όλα όσα συμβαίνουν, δημιουργούμε ένα περιβάλλον αγάπης και αποδοχής που βοηθά εμάς και τους γύρω μας να επουλωθούμε.
Ποια είναι όμως τα μαθήματα που μπορούν να μας προσφέρουν οι αποτυχίες;
Οι αποτυχίες μπορεί να είναι ένα από τα χειρότερα πράγματα που μπορεί να συμβούν στη ζωή μας. Μας κάνουν να νιώθουμε αρνητικά συναισθήματα , άγχος και ότι δεν αξίζουμε ως άνθρωποι. Αυτό εξηγεί γιατί πολλοί άνθρωποι κάνουν τα πάντα για να αποφύγουν την αποτυχία, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι δεν θα πάρουν ποτέ κανένα ρίσκο στη ζωή τους. Παρά την αρνητική ενέργεια που συνοδεύει την αποτυχία, έχει και τη θετική της πλευρά. Η αποτυχία μπορεί να μας δώσει μαθήματα ζωής που διαφορετικά δεν θα ανακαλύπταμε.
Στην πραγματικότητα, μερικοί από τους πιο επιτυχημένους ανθρώπους στον κόσμο μπόρεσαν να τα καταφέρουν επειδή πήραν τα μαθήματά τους από τις προηγούμενες αποτυχίες τους. Τι μπορεί να μας διδάξει μια αποτυχία;
1. Η αποτυχία μας διδάσκει ότι η επιτυχία δεν είναι δεδομένη.
Όταν δοκιμάζουμε κάτι νέο, είτε πρόκειται για μια νέα επιχείρηση, είτε για μια αίτηση για την δουλειά των ονείρων μας, είτε ένα site ή ακόμη και μια καινούργια σχέση, όλοι μας θέλουμε τα πράγματα να πάνε καλά. Δυστυχώς, αυτή η επιθυμία για επιτυχία μπορεί μερικές φορές να είναι περιοριστική.
Για παράδειγμα, μερικοί άνθρωποι θέλουν να ξεκινήσουν τη δική τους δουλειά αλλά δεν το έχουν κάνει ποτέ επειδή φοβούνται ότι δεν θα επιτύχουν. Μένουν κολλημένοι στην υπερβολική ανάλυση και περιμένουν την “τέλεια” στιγμή, η οποία δυστυχώς δεν έρχεται ποτέ. Αυτή η επιθυμία για επιτυχία στην πραγματικότητα τους κρατά πίσω από το να κυνηγήσουν όσα θέλουν.
Κάποιος που έχει βιώσει την αποτυχία, από την άλλη πλευρά, κατανοεί ότι η επιτυχία δεν είναι ποτέ εγγυημένη. Μερικές φορές, η αποτυχία οφείλεται σε παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε.
Όταν βιώνουμε μια μεγάλη αποτυχία, αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε ότι τα πράγματα μπορεί να πάνε στραβά, παρά τις προσπάθειές μας. Η αποτυχία μας δίνει κίνητρο να προχωρήσουμε, να συνεχίσουμε να προσπαθούμε ώστε να φτάσουμε στην επιτυχία. Όπως είχε πει ο Winston Churchill, “Η επιτυχία είναι να πηγαίνεις από αποτυχία σε αποτυχία χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου.”
2. Η αποτυχία μας βοηθά να αγκαλιάσουμε την αλλαγή.
Όταν βιώνουμε μια αποτυχία, είναι σαν το σύμπαν να μας λέει ότι κάτι δεν κάναμε σωστά. Για παράδειγμα, αν αποτύχει η επιχείρησή μας αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν σκεφτήκαμε σωστά κάποιους κανόνες της αγοράς.
Όπως έλεγε και ο Einstein, “Είναι ανοησία να κάνεις το ίδιο πράγμα και να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα.” Αν κάποιος συνεχίζει να κάνει τα ίδια, τότε είναι καταδικασμένος να αποτύχει.
Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την αποτυχία, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα. Χρειάζεται να δούμε τι πήγε λάθος και να αποφασίσουμε τι αλλαγές είναι ανάγκη να κάνουμε για να επιτύχουμε την επόμενη φορά. Με αυτό τον τρόπο η αποτυχία μας βοηθά να αγκαλιάσουμε την αλλαγή.
3. Η αποτυχία μπορεί να μας δώσει κίνητρο.
Πολλοί άνθρωποι, μετά από μια αποτυχία δεν έχουν κίνητρο να συνεχίσουν και αυτό τους κάνει να θέλουν να τα παρατήσουν. Όμως όσοι έχουν την σωστή νοοτροπία, κατανοούν ότι η αποτυχία είναι μια εξαιρετική πηγή κινήτρου.
Ένα εξαιρετικό παράδειγμα, αποτελεί ο μύθος του μπάσκετ Michael Jordan. Σε ηλικία 15 ετών, ήθελε πάρα πολύ να συμμετέχει στην ομάδα μπάσκετ του λυκείου του. Δυστυχώς, ο προπονητής πίστευε ότι δεν αξίζει να είναι μέλος της ομάδας. Αυτό έκανε τον μικρό τότε Michael να νιώθει συντετριμμένος. Πήγαινε σπίτι του το απόγευμα και έκλαιγε στο δωμάτιό του. Αντί να αφήσει αυτή την αποτυχία να σκοτώσει το όνειρό του, τον πείσμωσε και προσπάθησε να δείξει στον προπονητή ότι αξίζει μια θέση στην ομάδα.
Προπονήθηκε όσο πιο σκληρά μπορούσε. Τελικά κέρδισε μια θέση στην ομάδα και έγινε ο καλύτερος παίκτης όλων των εποχών.
Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που δείχνει ότι η αποτυχία μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για να επιτύχουμε τους στόχους μας. Όπως έκανε και ο Michael Jordan, όλοι μπορούμε να μετατρέψουμε την αποτυχία σε πηγή κινήτρου. Αντί να μας ισοπεδώσει ο πόνος, μπορεί να μας δώσει τη δύναμη να προσπαθήσουμε πιο σκληρά για να κάνουμε τα όνειρά μας πραγματικότητα.
4. Μια αποτυχία δεν είναι το τέλος του κόσμου.
Μετά από μια αποτυχία μπορεί να νιώθουμε ότι έχει έρθει το τέλος του κόσμου. Νιώθουμε ότι δεν έχουμε ενέργεια να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας ή ότι τίποτα δεν έχει αξία. Μερικοί άνθρωποι εγκαταλείπουν εντελώς κάθε προσπάθεια. Ωστόσο, αν υπάρχει ένα πράγμα που μπορούμε να μάθουμε από τις αποτυχίες μας είναι ότι δεν αποτελούν το τέλος του κόσμου.
Όταν ο Steve Jobs απολύθηκε από την εταιρεία που ο ίδιος ξεκίνησε στο γκαράζ των γονιών του, έμοιαζε σαν να είχε έρθει το τέλος του κόσμου για αυτόν. Ωστόσο, δεν το έβαλε κάτω, ξεκίνησε νέες εταιρείες και τελικά ανέλαβε τη θέση του CEO στην Apple που αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα. Τελικά, κατάφερε να την μετατρέψει σε μια εταιρεία που αξίζει τρισεκατομμύρια σήμερα.
Ένα παρόμοιο παράδειγμα , είναι και η ιστορία του Walt Disney, ο οποίος απολύθηκε από την εφημερίδα στην οποία δούλευε επειδή δεν ήταν αρκετά δημιουργικός. Ξεκίνησε μια δική του εταιρεία η οποία απέτυχε. Συνέχισε απτόητος και ίδρυσε την εταιρεία που φέρει το όνομά του, και έτσι έγινε επιτυχημένος.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα επιτυχημένων ανθρώπων που απέτυχαν στο δρόμος τους προς την επιτυχία. Αυτό που έμαθαν όλοι από τις αποτυχίες τους είναι ότι δεν αποτελούν το τέλος του δρόμου τους. Όταν γνωρίζουμε ότι η αποτυχία είναι κομμάτι της επιτυχίας, αυτό μας δίνει αυτοπεποίθηση να συνεχίσουμε.
5. Η αποτυχία μας βοηθά να μένουμε ταπεινοί.
Η επιτυχία δεν είναι πάντα καλός δάσκαλος. Πολλές φορές, οι συνεχόμενες επιτυχίες, μας κάνουν να νιώθουμε αήττητοι, καθώς οτιδήποτε κάνουμε είναι δεδομένο ότι θα επιτύχει.
Δυστυχώς, αυτό συχνά οδηγεί στην υπεροψία και στην ύβρη (αλαζονεία). Πολλοί άνθρωποι αρχίζουν να παίρνουν μεγάλα ρίσκα, πιστεύοντας ότι τίποτα δεν θα τους σταματήσει. Όμως τα πράγματα μπορεί να πάνε στραβά οποιαδήποτε στιγμή. Θυμηθείτε, την ύβρη ακολουθεί η Νέμεσις και αυτό μας υπενθυμίζει ότι είμαστε άνθρωποι.
Η αποτυχία είναι μια επώδυνη εμπειρία που κανείς δεν θέλει να περνά. Η αλήθεια όμως είναι ότι η αποτυχία είναι αναπόφευκτη κάποια στιγμή. Όταν προσπαθούμε να κάνουμε κάτι που δεν έχουμε κάνει ξανά ή συνεχίζουμε να κυνηγάμε τα όνειρά μας, δεν μπορούμε να αποφύγουμε τελείως την αποτυχία.
Σε αντίθεση με τον πόνο που συνοδεύει την αποτυχία, δεν σημαίνει ότι δεν έχει και θετικά. Αν δώσουμε προσοχή, η αποτυχία μπορεί να μας δώσει πολύτιμα μαθήματα.